محمود احمدی نژاد رئیس جمهوری ایران با ارسال پیامی به باراک اوباما رئیس جمهوری منتخب آمریکا، انتخابش را تبریک گفته و به وی توصیه کرده با استفاده از فرصت، نام نیکی از خود به جای بگذارد.
آقای احمدی نژاد در متن نامه اش خطاب به آقای اوباما نوشته:"از این که توانستید آرای اکثریت شرکت کنندگان در انتخابات را به خود جلب کنید، تبریک می گویم."
رئیس جمهوری ایران با زود گذر توصیف کردن فرصت هایی که خداوند به بندگان هدیه می کند، به آقای اوباما توصیه کرده "با ترجیح مصالح حقیقی مردم و انصاف و عدالت بر تقاضاهای سیری ناپذیر اقلیتی خودخواه و ناصالح، از فرصت خدمت، حداکثر استفاده را به عمل آورید و نام نیکی از خود به جای بگذارید."
آقای احمدی نژاد ابراز امیدواری کرده که تحولی اساسی در سیاست داخلی و خارجی دولت امریکا ایجاد شود.
گفتگو با احمد زید آبادی، کارشناس مسایل ایران -- درباره واکنش ایران به انتخاب اوباما:
به گفته آقای احمدی نژاد، برخی سیاست های خارجی آمریکا "تبعیض آمیز و غیر عادلانه" بوده و انزجار ملت ها و اکثر دولت ها را در پی داشته است ولی اظهار امیدواری کرده از این پس "دایره دخالت های دولت آمریکا به مرزهای جغرافیایی آن کشور محدود شود."
رئیس جمهوری ایران با اشاره به وضعیت عراق، افغانستان و اراضی فلسطینی، منطقه خاورمیانه را حساس توصیف کرده و نوشته ایران از "تحولات اساسی عادلانه و واقعی در سیاست ها و رفتارها به ویژه در این منطقه استقبال می کند."
درخواست تغییر سیاست ها
الهام: رویکرد دولت آمریکا تغییر کند
پیش از پیام آقای احمدی نژاد به اوباما، غلامحسین الهام سخنگوی دولت نیزخواستار تغییر در سیاست خارجی آمریکا شده بود.
به گزارش خبرگزاری دولتی ایران - ایرنا - آقای الهام، با اشاره به برنامه های انتخاباتی رئیس جمهوری منتخب آمریکا برای ایجاد تغییرات، ابراز امیدواری کرده است که این تغییرات شامل رویکرد بین المللی آن کشور نیز بشود.
آقای الهام گفته است "امیدواریم همانطور که آقای باراک اوباما با وعده تغییر به مردم آمریکا توانست اعتماد آنها را جلب کند، با ایجاد تغییرات اساسی در رویکرد ایالات متحده به مسایل جهانی نسبت به بازسازی وجهه بین المللی آمریکا و رفع بی اعتمادی فزاینده جهانی به این کشور بکوشد."
به گفته سخنگوی دولت ایران، این تغییرات باید شامل "احترام به حقوق انسانها و ملتها و پایان دادن به سلطه گری و تجاوز به کشورها" باشد.
غلامحسین الهام مشارکت گسترده رای دهندگان آمریکایی در انتخابات اخیر ریاست جمهوری آمریکا را نشانه رویگردانی مردم آن کشور از سیاست های دولت جورج بوش، رئیس جمهوری کنونی، دانسته است.
آقای الهام گفته است که سیاست های جورج بوش نه تنها در عرصه بین المللی بلکه در داخل ایالات متحده نیز "تنفر گسترده ای" ایجاد کرده و باعث عزم جدی مردم آمریکا برای تغییر در این وضعیت شده است.
سخنگوی دولت ایران در توضیح این نظر گفته است که "تحمیل هزینه های گسترده جنگ های بیهوده و ظالمانه به مردم آمریکا که منجر به شرایط وخیم اقتصادی این کشور شده است، بهترین دستاورد بوش برای مردم آمریکا بود."
ایران خواستار تغییر است
روز گذشته و در پی اعلام نتایج رای گیری در انتخابات ریاست جمهوری آمریکا، منوچهر متکی، وزیر خارجه ایران نیز این نتایج را نشانه خواست مردم آمریکا برای تغییرات اساسی در سیاست داخلی و خارجی آمریکا توصیف کرد.
متکی فاصله گرفتن از سیاستهای کنونی را به اوباما توصیه کرده است
آقای متکی ابراز امیدواری کرد که "دولت جدید آمریکا بتواند خواست مردم آن کشور را که فاصله گرفتن از رویکردهای غلط دولتمردان فعلی است، برآورده کند."
در جریان مبارزات انتخابات ریاست جمهوری آمریکا، شعار اصلی باراک اوباما، رئیس جمهور منتخب از حزب دموکرات، لزوم ایجاد تغییرات در سیاست ها و روش های دولت فدرال این کشور بود.
در زمینه سیاست خارجی، آقای اوباما اقدامات دولت جمهوریخواه جورج بوش را باعث ناخرسندی متحدان اصلی ایالات متحده توصیف کرد و خواستار تلاش برای بهبود روابط آمریکا با این کشورها و جلب اعتماد و همکاری بیشتر آنها شد.
در مورد ایران، باراک اوباما ضمن ابراز نگرانی از سیاست هسته ای این کشور و خطراتی که، به زعم بسیاری از مقامات آمریکایی، می تواند متوجه منافع ایالات متحده و امنیت خاورمیانه، به خصوص اسرائیل سازد، از تماس و گفتگو با جمهوری اسلامی برای حل این بحران حمایت کرده است.
در عین حال، در بیش از یک سال اخیر، تلاش برای حل مساله هسته ای ایران از راه های دیپلماتیک محور اصلی سیاست دولت کنونی آمریکا نسبت به برنامه هسته ای ایران را هم تشکیل می داده است هرچند مقامات آمریکایی، و بسیاری دیگر از متحدان غربی آن کشور، مذاکره مستقیم را به تحقق برخی شرایط، به خصوص تعلیق غنی سازی اورانیوم در ایران، مشروط کرده اند.
در حالیکه تعلیق غنی سازی اورانیوم و شفافیت برنامه های اتمی ا یران از جمله خواست های مندرج در قطعنامه های شورای امنیت سازمان ملل هم بوده است، مشخص نیست که آیا دولت حزب دموکرات در آمریکا نرمش بیشتری را در مورد انجام مذاکره بدون پیش با ایران نشان خواهد داد یا نه.
دولتهای دموکرات و جمهوریخواه
در زمان ریاست جمهوری بیل کلینتون، رئیس جمهوری سابق آمریکا از حزب دموکرات، دولت آن کشور گام هایی را در راه بهبود روابط با جمهوری اسلامی برداشت که از جمله شامل تعدیل برخی تحریم های اقتصادی علیه این کشور بود .
در مقابل، دولت جورج بوش از آغاز سیاستی سختگیرانه تر را نسبت به جمهوری اسلامی در پیش گرفت و آقای بوش در سخنانی در سال 2002، ایران را، در کنار عراق و کره شمالی، به حمایت از تروریسم و تلاش برای دستیابی به تسلیحات کشتار جمعی متهم کرد و از آنان با عنوان تشکیل دهندگان "محور شرارت" نام برد.
تفاوت عملی سیاست اوباما و بوش نسبت به ایران مشخص نیست
با انتشار گزارش هایی حاکی از برنامه های محرمانه اتمی در ایران در اواسط سال 2002، دولت آمریکا این برنامه ها را به تلاش برای دستیابی به جنگ افزارهای اتمی نسبت داد و از آن پس همواره خواستار افزایش مستمر فشار بین المللی بر ایران بوده و تحریم های جدیدی را، در کنار تحریم های پیش بینی شده در مصوبات شورای امنیت، علیه این کشور به اجرا گذاشته است.
سایر جنبه های سیاست داخلی و خارجی ایران نیز مورد انتقاد دولت جمهوریخواه آقای بوده که جمهوری اسلامی را به زیر پا گذاشتن موازین حقوق بشر، داشتن نظام حکومتی غیر دموکراتیک، برگزاری انتخابات ناسالم ،دخالت در امور کشورهای همسایه، و حمایت از تروریسم متهم ساخته است، اتهاماتی که مقامات ایران به شدت تکذیب کرده اند.
در مورد شرایط داخلی جمهوری اسلامی، در حالیکه به طور سنتی، دولت های جمهوریخواه در آمریکا در مقایسه با دولت های دموکرات مناسبات خود با سایر کشورها را کمتر به مسایلی مانند رعایت حقوق بشر و آزادی های سیاسی مشروط می کرده اند، رویکرد دولت جدید ایالات متحده در این زمینه نیز معلوم نیست.
با اینهمه، آقای بوش گسترش دموکراسی حتی در کشورهای دوست ایالات متحده در خاورمیانه را یکی از هدف های اصلی سیاست خارجی خود قرار داده بود و علاوه بر پیشبرد سیاست مبارزه بین المللی با تروریسم، مقابله با نظام های غیر دموکراتیک را بخشی از انگیزه مداخله نظامی در عراق و افغانستان عنوان می کرد.
در عین حال، جمهوری اسلامی نیز، که مخالفت با آمریکا را یکی از مهمترین دستاوردهای خود می داند، همواره بهبود روابط دوجانبه را به تغییر روش دولت آمریکا و تحقق شرایطی مانند دست برداشتن آمریکا از دشمنی، مشروط ساخته اما ماهیت تغییرات مورد نظر خود را مشخص نکرده است.
