اعتراض به انگشت نگاری زائران ایرانی در عراق

دولت عراق به دلیل درگیریهای بصره گذرگاه مرزی با ایران را به طور موقت بسته است
جمهوری اسلامی نسبت به انگشت نگاری از زائران ایرانی که عازم اماکن مذهبی عراق هستند به شدت اعتراض کرده است.
روز پنجشنبه، 27 مارس (8 فروردین) محمدعلی حسینی، سخنگوی وزارت خارجه ایران، نسبت به آنچه که اقدامات خودسرانه نیروهای اشغالگر آمریکایی در انگشت نگاری و اعمال محدودیت علیه زوار ایرانی عتبات عالیات در مرز با عراق می خواند به شدت اعتراض کرد.
آقای حسینی اظهار داشت که هدف آمریکاییان از اینگونه اقدامات تیره کردن روابط بین ایران و عراق است و خواستار رفع فوری این محدودیت ها شد.
سخنگوی وزارت خارجه گفت که اعزام زائران ایرانی به اماکن مذهبی عراق در چارچوب موافقتنامه بین دو کشور و با هماهنگی کامل و مناسب مسئولان ایرانی و عراق صورت می گیرد و افزود که "ضرورتی برای دخالت دیگران وجود ندارد."
وی مسئولیت رفع مشکلات موجود را در چارچوب موافقنامه های موجود بر عهده دولت عراق دانست و از آن کشور خواست به اقدامات لازم دست بزند تا زائران بتوانند مانند گذشته با اطمینان خاطر بین دو کشور سفر کنند.
هنوز مقامات آمریکایی و عراقی نسبت به اظهارات سخنگوی وزارت خارجه ایران واکنش رسمی نشان نداده اند.
انگیزه آمریکاییان؟
در عین حال، مشخص نیست که آیا اقدام به انگشت نگاری شهروندان ایرانی تنها توسط نیروهای آمریکایی صورت می گیرد و یا اینکه مرزبانان عراقی نیز به همین ترتیب عمل می کنند.
اعلام محدودیت علیه زائران ایرانی با درگیری بصره همزمان بوده استهمچنین، وزارت خارجه ایران معلوم نکرده که از چه تاریخی انگشت نگاری و سایر محدودیت های اعمال شده در مورد شهروندان ایرانی عازم عراق به اجرا گذاشته شده است.
در روزهای اخیر درگیری شدیدی بین نیروهای دولت مرکزی عراق و شبه نظامیان شیعه در بصره و چند نقطه دیگر عراق ادامه داشته و مقامات عراقی به ایرانیان اطلاع داده بودند که مرز شلمچه برای چند روز به روی رفت و آمد بسته خواهد بود.
مقامات آمریکایی بارها جمهوری اسلامی را به کمک به گروه های شورشی عراقی به خصوص شبه نظامیان شیعه متهم کرده و این حمایت را عامل ادامه فعالیت این گروه ها دانسته اند هرچند جمهوری اسلامی این اتهام را مردود دانسته است.
در حالیکه منابع ایرانی در روزهای اخیر از ازدحام هزاران شهروند این کشور در گذرگاه های مرزی با عراق خبر داده اند، معلوم نیست که آیا آمریکاییان به منظور جلوگیری از ارسال احتمالی کمک به شبه نظامیان عراقی به سختگیری در مورد شهروندان ایرانی عازم آن کشور دست زده اند یا انگیزه دیگری داشته اند.
ایالات متحده از تمامی شهروندان ایرانی که وارد آن کشور می شوند انگشت نگاری به عمل می آورد و در سال 2006، مجلس ایران نیز قانون انگشت نگاری از شهروندان آمریکایی هنگام ورود به ایران را تصویب کرد.
زائران غیر مجاز
شماری از زیارتگاه های مهم شیعیان در عراق واقع است و در تاریخ روابط دو کشور، همواره محدودیت سفر زائران ایرانی به این زیارتگاه ها یکی از نتایج بروز اختلاف سیاسی بین دولت های ایران و عراق بوده است.
طبق موافقنامه ایران و عراق زائران ایرانی در قالب کاروانهای زیارتی به عراق می روندپس از سقوط رژیم سابق عراق، شماری از ایرانیان با استفاده از این فرصت برای سفر به اماکن مقدس شیعیان عازم مرز دو کشور شدند در حالیکه مقامات رسمی ایران نسبت به عواقب اینگونه اقدامات هشدار می دادند.
در مواردی زائران ایرانی، که با سرپرستی افراد غیرمجاز به این سفرها مبادرت کرده بودند در معرض آسیب قرار گرفتند و حتی جان خود را از دست دادند.
با استقرار تشکیلات رسمی دولتی در عراق، مقامات ایرانی اقداماتی را برای اعزام کاروان های مجاز زیارتی به آن کشور صورت دادند و در سال 2005، دو کشور توافقنامه ای را برای این منظور امضا کردند.
با اینهمه، از آنجا که تنها تعداد معینی زائر در قالب این کاروان ها به عراق اعزام می شوند، سفرهای زیارتی غیرمجاز به عراق ادامه داشته و رسانه های ایرانی گاه از بروز حوادثی مانند سرقت اموال زائران یا ربودن و قتل آنان هم خبر داده اند.
همچنین، بازداشت و حبس ایرانیانی که بدون مدارک لازم از مرز عبور کرده بودند توسط ماموران عراقی یا نیروهای خارجی مستقر در آن کشور بدون سابقه نبوده است.
هفته گذشته یکی از مقامات استانداری ایلام به زائران هشدار داد که از تلاش برای ورود انفرادی به عراق خودداری ورزند و افزود که مرزبانان عراقی روزانه تنها تعداد مشخصی زائران ایرانی را در قالب کاروان های زیارتی می پذیرند.